Polacy po raz kolejny krytycznie ocenili polską służbę zdrowia, przyznając jej zaledwie 2,8 na 10 punktów w badaniu Health & Society Barometer 2013 przeprowadzonym na zlecenie Europ Assistance. Aż 39% Polaków biorących udział w badaniu zadeklarowało, iż byli zmuszeni zrezygnować z wydatków na zdrowie w związku z trudnościami finansowymi.
System opieki medycznej pod lupą
Badanie Health & Society Barometer od 2009 roku bada opinie mieszkańców wybranych krajów europejskich oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki na temat systemu opieki zdrowotnej. Polacy po raz kolejny ocenili opiekę zdrowotną najgorzej wśród badanych państw, zaraz za Włochami, którzy przyznali swojej służbie zdrowia ocenę 3,2/10 pkt. Najwyżej, bo na 6,3 na 10 punktów oceniona została opieka zdrowotna w Austrii. Polacy krytycznie wypowiedzieli się również o polskich lekarzach, oceniając ich kompetencje diagnostyczne i zawodowe na 4,7/10 pkt. Najbardziej doceniani są lekarze w Stanach Zjednoczonych Ameryki (6,8/10 pkt).
Równie krytycznie Polacy ocenili system pomocy dla osób starszych i niesamodzielnych, który otrzymał 79% negatywnych ocen – to drugi najgorszy wynik po Włochach (87% negatywnych ocen).
Respondenci wskazywali również obszary zagrożeń dla służby zdrowia. Polacy w zdecydowanej większości obawiają się wydłużenia czasu oczekiwania na usługę medyczną (98%) oraz wzrostu kosztów indywidualnych pacjenta (93%), a także nierównego dostępu do świadczeń medycznych (95%) i błędów w sztuce lekarskiej (93%).
Władze publiczne powinny zapewniać wszystkim obywatelom równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, ale czy tak się dzieje? Polacy w zdecydowanej większości zaprzeczają (72%), podobnie Włosi (72%) i Niemcy (65%). Jedynie Hiszpanie i Brytyjczycy w większości wierzą w równy dla wszystkich obywateli dostęp do usług medycznych w ich krajach (odpowiednio: 67% i 59%).
Wpływ kryzysu na opiekę medyczną
Sytuacja ekonomiczna ma znaczący wpływ na służbę zdrowia, ale również dotyka bezpośrednio każdego pacjenta. Badanie Health & Society Barometer sprawdzało, czy pacjenci zmuszeni byli odwołać lub przesunąć leczenie w związku z trudnościami finansowymi. Kryzys ekonomiczny najbardziej dotknął Polaków, spośród których 39% zmuszonych było zrezygnować z opieki medycznej. Z leczenia rezygnowali również Francuzi (33%) oraz Niemcy (24%). Z badania wynika natomiast, że to brytyjscy pacjenci najmniej odczuli spowolnienie gospodarcze (4%).
Polscy pacjenci rezygnujący z leczenia najczęściej odwołują rutynowe kontrole i konsultacje z lekarzem (23%) oraz wizyty u stomatologa (17%). Mniej Polaków rezygnuje z zakupu leków (16%), zakupu okularów lub szkieł kontaktowych (12%), a także z bardziej intensywnego leczenia (zabiegi i operacje) – 13%.
Lepiej zapobiegać, niż leczyć
Profilaktyka to kolejny obszar badania Health & Society Barometer. Zdecydowana większość respondentów we wszystkich badanych krajach sprawdzała profilaktycznie swój stan zdrowia w ostatnich pięciu latach. Najwyższy wynik zanotowano w Stanach Zjednoczonych Ameryki (94%). Trzech na czterech Polaków również bada się profilaktycznie. Najniższy wynik zanotowano we Włoszech – 51%. Respondenci byliby również zainteresowani uczestnictwem w programach minimalizujących problemy zdrowotne. Największą popularnością cieszyłby się program pomagający w zwalczaniu bólu pleców, wzięłoby w nim udział trzech na czterech Polaków a 71% Polaków chętnie dowiedziałoby się jak kontrolować stres. Z kolei sposoby unikania poważnych schorzeń i chorób chętnie poznałoby 65% rodaków, zaś metody zwalczania otyłości – 42%. Najmniejszym zainteresowaniem (37%) cieszyłyby się programy minimalizujące ryzyko konsumpcji alkoholu i stosowania innych używek.
Lekarz 2.0
Rozwój nowych technologii ma również wpływ na medycynę i zachowania pacjentów, którzy coraz częściej poszukują diagnozy lub rozwiązań problemów zdrowotnych w sieci. Najczęściej swój stan zdrowia przez Internet konsultują Szwedzi (83%), na drugim miejscu są Amerykanie z wynikiem 75%. Polacy również często zaglądają do sieci w celu sprawdzenia swojego stanu zdrowia (63%). Najmniejsze zaufanie do tego źródła informacji wykazali Hiszpanie.
Z roku na rok liczba wirtualnych pacjentów rośnie. Największy wzrost zanotowano w Szwecji, z 46% w 2006 roku do 82% w 2013. W Polsce wzrost ten jest umiarkowany, wynik z 2013 roku jest o 10% wyższy niż z 2009 roku. Co ciekawe, pomimo rosnącej popularności portali społecznościowych, ich użytkownicy nie dzielą się chętnie informacjami dotyczącymi stanu zdrowia. We wszystkich badanych krajach, respondenci w zdecydowanej większości zaprzeczyli, jakoby dzielili się informacjami o stanie zdrowia poprzez portale społecznościowe: w Wielkiej Brytanii – 93%, Hiszpanii – 92%, Włoszech i Francji – 90%, w Polsce – 86%, Austrii – 84%, USA – 79%, Szwecji i Niemczech – 74%.
Niemniej jednak, większość badanych opowiedziało się za rozwojem medycyny zdalnej i mobilnej (np. monitorowania stanu zdrowia poprzez smartfony). Największy entuzjazm wykazali Szwedzi (80% za), w Polce wynik ten był na poziomie 69%, najniższy zanotowano w Niemczech – 60%. Jedynie co czwarty Niemiec byłby skłonny skonsultować swój stan zdrowia zdalnie, np. za pomocą wideokonsultacji. Wideokonsultacje cieszyłyby się największą popularnością w Szwecji (62%), Hiszpanii (52%) i Polsce (50%).
Źródła finansowania opieki medycznej
Respondenci mieli również okazję przedstawić swoje preferencje dotyczące zmiany źródła finansowania służby zdrowia, opowiadając się za jednym z trzech możliwych rozwiązań: podniesieniem obligatoryjnych składek na ubezpieczenie zdrowotne, wykupieniem przez pacjentów prywatnych polis ubezpieczenia lub podniesieniem wkładu własnego pacjentów do usług medycznych. Polacy w 41% wybraliby prywatne ubezpieczenia zdrowotne. Niemal co trzeci badany Polak (31%) podniósłby indywidualne dopłaty do usług medycznych. Za podniesieniem obligatoryjnych składek na ubezpieczenie zdrowotne opowiedziało się 28% badanych rodaków.
Badanie Health & Society Barometer prowadzone jest od 2006 roku i sprawdza poziom zadowolenia mieszkańców poszczególnych krajów z systemu opieki medycznej. Tegoroczne badanie przeprowadzone było w Niemczech, Francji, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Polsce, Szwecji, Austrii oraz Stanach Zjednoczonych Ameryki. Próba badawcza obejmowała 500 pełnoletnich mieszkańców każdego kraju europejskiego oraz 1000 dorosłych mieszkańców USA. Badanie prowadzone było metodą CATI (wywiady telefoniczne) w okresie maj – czerwiec 2013 roku.
