Zgodnie z art. 43 i 47 c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zasłużeni honorowi dawcy kwi i przeszczepu, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.
Ponieważ świadczeniodawcy interpretowali przysługujące uprawnienia w sposób niejednolity, Rzecznik jeszcze w 2012 r. wystąpił w tej sprawie do Prezesa NFZ i Ministra Zdrowia. Stanowisko Ministerstwa Zdrowia pozwala na wyodrębnienie kluczowych zasad w dostępie do świadczeń zdrowotnych pacjentów ze szczególnymi uprawnieniami:
- możliwość korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących,
- świadczeniodawca powinien udzielić ww. osobom świadczeń w dniu zgłoszenia, a jeśli nie jest to możliwe – powinien wyznaczyć inny termin poza kolejnością,
- osoby ze szczególnymi uprawnieniami posiadają pierwszeństwo także do rejestracji, jak w przypadku świadczeń udzielanych w podstawowej opiece zdrowotnej.
Dodatkowo Rzecznik przypomina, że w podmiotach wykonujących działalność leczniczą oraz aptekach, informacja o szczególnych uprawnieniach powinna być umieszczona w widocznym miejscu.