Celiakia to choroba dziedziczna. Która objawia się w różnoraki sposób. Typowe objawy choroby trzewnej to biegunki czy częste bóle brzucha. Niemniej jednak nie zawsze symptomy celiakii są takie jednoznaczne. Do grupy niestandardowych objawów choroby zalicza się: anemię, cukrzycę, zaburzenie pracy tarczycy, niedobór masy ciała i wzrostu czy właśnie osteoporozę zwłaszcza u młodych osób.
Osoby u których zdiagnozowano celiakię nie mogą spożywać produktów zawierających gluten (białko pochodzące ze zboża), ponieważ powoduje to nasilanie objawów choroby. Spożywanie produktów glutenowych może prowadzić do zaniku kosmków jelitowych, które w prawidłowych warunkach odpowiadają za wchłanianie z pożywienia istotnych substancji, takich jak: wapń i żelazo.
Dawniej przypuszczano, że osteoporoza u pacjentów z celiakią jest spowodowana złym wchłanianiem wapnia. Niemniej jednak taka opinia uległa zmianie po przeprowadzeniu badań przez szkockich naukowców. Wynika z nich, że w przebiegu celiakii dochodzi do bardziej złożonego procesu. Osoby chore na celiakię produkują specjalne przeciwciała, które atakują białko zwane osteoprotegeryną. Buduje ona tkankę kostną i jeżeli następuje jej niedobór dochodzi wtedy do osteoporozy. Podczas badań ujawniono również, że taki stan można skutecznie leczyć stosując odpowiednie leki, które będą zapobiegać niszczeniu tkanki kostnej.
Celiakia nie zawsze zostaje prawidłowo zdiagnozowana z tego względu, że u chorych mogą występować różnorodne i nietypowe objawy. Dotychczas lekarze wykorzystywali w diagnostyce choroby trzewnej badanie poziomu przeciwciał oraz biopsję jelita cienkiego. Tymczasem od kilku lat na rynku dostępne są również testy genetyczne, które w 2012r. oficjalnie zostały zarekomendowane przez międzynarodowe ośrodki naukowe jako jeden z elementów diagnostycznych u osób podejrzewanych o objawy świadczące o celiakii,
Chorzy na celiakię posiadają charakterystyczne geny HLA DQ2/DQ8, które bardzo łatwo wykryć dzięki testom genetycznym. Jeśli pacjent nie posiada tych genów to wtedy praktycznie w 100% można wykluczyć celiakię. Natomiast u osób u których geny te zostały wykryte i dodatkowo występują objawy świadczące o celiakii, można już często postawić diagnozę.
