Inseminacja to najstarsza i jedna z najprostszych technik wspomaganego rozrodu, a tym samym metoda najbardziej dostępna dla pacjentów. Jednak ze względu na wiele czynników: demograficznych, medycznych i społecznych, ale przede wszystkim ze względu na najwyższą ze wszystkich metod skuteczność w walce z niepłodnością to In vitro jest i coraz częściej będzie podstawowym narzędziem w rękach lekarzy zajmujących się leczeniem niepłodnej pary. Dlatego wszelkie techniki wspierające metodę zapłodnienia „w szkle” rozwijają się dynamiczniej, niż te związane z zachowawczym leczeniem niepłodności oraz inseminacją.
Inseminacja to podanie odpowiednio przygotowanego nasienia męża lub dawcy bezpośrednio do jamy macicy w okresie około owulacyjnym. Ta technika proponowana jest młodym niepłodnym kobietom, u których występuje owulacja, drożne jajowody przy prawidłowych lub minimalnie obniżonych parametrach nasienia mężczyzny. Inseminacja nie wymaga wyposażenia ośrodka w wysoko specjalistyczny sprzęt, tworzenia laboratoriów oraz współpracujących ze sobą zespołów: ginekologów, embriologów, genetyków, kriobiologów, jak to ma miejsce w przypadku In vitro.
Czyni to inseminację metodą powszechnie dostępną. „Jednak obecne zalecenia wynikające z przeanalizowania obszernych danych klinicznych, oparte na brytyjskich rekomendacjach NICE (The National Institute for Health and Clinical Excellence), skłaniają do zalecania inseminacji jedynie w przypadku trudności ze współżyciem, uniknięcia ryzyka infekcji (jeśli partner jest nosicielem np. wirusa HIV) lub zastosowania nasienia dawcy. W przypadku zaś niepłodności o niewyjaśnionej przyczynie lub łagodnej endometriozy zalecają in vitro po dwóch latach nieskutecznych starań o dziecko przy regularnym współżyciu minimum 2-3 razy w tygodniu lub po 6 cyklach inseminacji. In vitro, zwłaszcza z dostępnymi obecnie metodami wspomagającymi sam proces zapłodnienia i hodowli zarodków, jest najbardziej skuteczną metodą leczenia niepłodności.” – podkreśla dr Katarzyna Kozioł, Kierownik Laboratorium IVF nOvum. Tak jest między innymi dlatego, że metoda ta omija najczęstsze przeszkody w zajściu w ciążę istniejące u niepłodnej pary: niedrożne jajowody, ułatwia, wspomaga czy wręcz umożliwia zapłodnienie przy istniejącym poważnym czynniku męskim niepłodności, nawet w postaci braku plemników w nasieniu, wspomaga hormonalnie proces dojrzewania komórek jajowych oraz implantacji powstałych embrionów. Ponadto zarówno lekarze, naukowcy, jak i firmy oferujące sprzęt medyczny oraz firmy farmaceutyczne, koncentrują się na doskonaleniu właśnie tej metody leczenia, która pozwala na rozwiązanie największej liczby problemów zdrowotnych uniemożliwiających naturalne zajście w ciążę. Intensywne zmiany społeczne i demograficzne, rosnące wymagania rynku pracy, a tym samym przedłużający się okres kształcenia, późniejsze zawieranie małżeństw – to wszystko powoduje odkładanie decyzji o posiadaniu dzieci w czasie. W efekcie coraz częściej będzie zdarzało się, że kiedy kobieta społecznie gotowa będzie do bycia matką, jej organizm najlepsze dla macierzyństwa lata będzie miał już za sobą. Problem płodności męskiej również w ostatniej dekadzie nasila się do tego stopnia, że WHO w 2009 roku zmieniło kryteria oceny nasienia uznawanego za prawidłowe.
W Polsce mimo bariery finansowej oraz braku akceptacji części społeczeństwa dla tej metody wykonuje się coraz więcej zabiegów In vitro. Wg danych raportowanych do ESHRE, w 2008r przeprowadzono 6643 zabiegów, a w 2010r już 8968.
Co obecnie oferuje metoda zapłodnienia pozaustrojowego? – techniki wspierające in vitro.
- ICSI – procedura polegająca na wprowadzeniu pojedynczego plemnika bezpośrednio do komórki jajowej. Po raz pierwszy z tak zapłodnionej komórki ciążę uzyskano w 1992 roku w Belgii, w 1995 roku w Polsce po zabiegu w nOvum. Dzisiaj, ze względu na wysoką skuteczność, jest to najczęściej stosowana metoda zapładniania komórek.
- Zabiegi pobrania plemników z najądrza (PESA) i z jąder (TESE), które pozwalają uzyskać pojedyncze plemniki w przypadku ich braku w nasieniu, u mężczyzn z zachowanym procesem wytwarzania plemników czyli spermatogenezy.
- IMSI – jest to stosowana odmiana ICSI, w której do zapłodnienia komórki wybierane są plemniki ocenione pod powiększeniem większym niż standardowo wykorzystywane do pracy w laboratoriach IVF. Pod takim powiększeniem widać szczegóły budowy plemnika, których nie widać pod powiększeniem rutynowym i można wybrać te o budowie zbliżonej do ideału.
- IVM – dojrzewanie komórek in vitro (IVM-In Vitro Maturation). Metodę stosuje się u kobiet, dla których ze względu na budowę jajników stymulacja hormonalna mogłaby być niebezpieczna ze względu na nadmiar pęcherzyków i ryzyko przestymulowania. Pobiera się niedojrzałe komórki z niestymulowanych jajników lub stymulowanych minimalnymi dawkami leków. Proces dojrzewania kończy się w laboratorium, a następnie komórki są zapładniane metodą ICSI.
