Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz – każdy zna tę fraszkę, lecz trudno nam przyznać przed sobą samym, że Jan Kochanowski trafił w samo sedno ludzkiego podejścia do kwestii dbania o własną kondycję fizyczną i psychiczną. Faktem jest, że dość naturalnie wychodzi nam forsowanie organizmu nieregularnym trybem życia, złą dietą i zbyt małą ilością aktywności…
Choroby cywilizacyjne
Styl życia jaki narzuca nam współczesny świat i rozwój cywilizacji prowadzi do powstania „nowych” chorób – tzw. cywilizacyjnych, które są charakterystyczne dla dużych grup społecznych. Organizm człowieka jest skomplikowaną, złożoną „maszyną”, której każdy element funkcjonuje w korelacji z pozostałymi. Warto poświęcić więc zawczasu chwilę na poznanie potencjalnych zagrożeń i podjąć działania profilaktyczne, które zapewnią nam komfort i zdrowie w przyszłości.
Okazuje się, że w Europie na przewlekły ból i ograniczoną ruchomość stawów cierpi od 19% do 68% społeczeństwa, zależnie od grupy wiekowej [1].
Przyczyną występowania choroby zwyrodnieniowej stawów (osteoartroza lub artroza) są zarówno czynniki genetyczne jak i wrodzone oraz nabyte zaburzenia w budowie i stabilności stawów [2].
Badania wykazują, że jednym z istotnych czynników podnoszących ryzyko zachorowalności na OA jest nadwaga .
Prowadzi ona do:
- chorób układu sercowo-naczyniowego,
- osłabienia kości oraz stawów.
Nadmierne obciążenie tkanki chrzęstnej i mechanoreceptorów stawowych masą ciała jest dla organizmu nienaturalnym obciążeniem, z którym musi sobie radzić wykonując dodatkową pracę. To prowadzi do szybszego zużycia tkanki chrzęstnej, która w stawach pełni funkcję „poduszki amortyzującej” tarcie o siebie dwóch kości.
Ból i jego leczenie
Artroza wiąże się z dolegliwościami bólowymi nasilającymi się w zależności od warunków atmosferycznych i stanu fizycznego. Obecnie w leczeniu bólu stosuje się najczęściej leczenie farmakologicznie – lekami przeciwbólowymi – paracetamolem, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) i opioidami. Zalecane leki NLPZ znane są niestety z licznych działań ubocznych (reakcje niepożądane ze strony układu sercowo-naczyniowego, przewodu pokarmowego, czy nerek). Paracetamol ma działanie krótkotrwałe, z kolei długoterminowe stosowanie opioidów może wiązać się z uzależnieniem psychicznym i fizycznym. Nawet najnowsza grupa leków – leki biologiczne – z którą lekarze wiążą duże nadzieje, ponieważ bardzo precyzyjnie działają na procesy zapalne, nie jest pozbawiona negatywnych skutków zdrowotnych – działając bezpośrednio na układ immunologiczny i osłabiając jego agresywne działanie na własne tkanki, równocześnie obniżają odporność organizmu na infekcje. Dlatego też powszechne jest prowadzenie leczenia skojarzonego (wielokierunkowego) łącząc preparaty z różnych grup leków w celu zwiększenia skuteczności ich działania oraz zmniejszenia ryzyka wystąpienia reakcji niepożądanych oraz stopnia ich nasilenia.
Metodą uzupełniającą leczenie uśmierzającą ból jest podawanie preparatu wspomagającego samą tkankę chrzęstną. W zaatakowanych przez proces chorobowy stawach dochodzi do niedoboru elementów strukturalnych chrząstki. Dlatego „wsparcie” jej suplementacją może pomóc w regeneracji narządu ruchu. Takie działanie polega na podawaniu substancji modyfikujących chrząstkę stawową. Z preparatów poprawiających kondycję chrząstki najczęściej stosowane są te zawierające siarczan glukozaminy.
Jednocześnie należy podkreślić, iż Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu wskazuje na istotny związek subiektywnego odczuwania bólu z emocjami i kondycją psychiczną [3]. Dlatego też bardzo istotne jest kompleksowe podejście do leczenia artrozy. Europejska Liga do Walki z Reumatyzmem (EULAR) wydała w 2003 roku rekomendację, iż należy łączyć działania farmakologiczne z modyfikacją stylu życia, a dopiero w ostateczności z usztywnieniem czasowym stawów oraz leczeniem operacyjnym. Istotna jest również edukacja chorego w zakresie dostępnych terapii zabiegowych: fizykoterapii, termo- i krioterapii, naświetlania, elektroterapii, pola magnetycznego (o częstotliwości 5-50Hz i indukcyjności 0,5-10 mT), masaży manualnych, wodnych i wibracyjnych oraz akupunktury. Nie wolno też zapominać o konieczności zadbania o stan psychiczny chorego – regularne spotkania z psychologiem mogą pomóc w radzeniu sobie z trudną sytuacją ograniczonej ruchomości stawów. Psychoterapia wspiera pacjenta w codziennym funkcjonowaniu, zapobiega jego wycofaniu się z życia społecznego oraz ułatwia pogodzenie się z obecnością bólu.
Zapobieganie chorobie stawów
Sprawdzonymi metodami zapobiegania zachorowania na artrozę, spowodowaną osłabieniem regeneracji chrząstki stawowej, jest przede wszystkim: włączenie choćby trzech godzin aktywności fizycznej w tygodniu, zmiana diety na bogatszą w wapń, witaminę D, fosfor, kolagen (znajdziemy je w produktach mlecznych, owocach i warzywach) oraz uzupełnienie menu preparatami przygotowanymi przez specjalistów.
Artresan uzupełnia codzienną dietę w glukozaminę, która odżywia stawy, stymuluje fizjologiczne procesy związane z funkcjonowaniem stawów, tj. regenerację komórek chrząstki stawowej, syntezę kolagenu chrząstki stawowej oraz wchodzi w skład płynu maziowego – substancji poślizgowej w stawach.
Glukozamina regularnie stosowana korzystnie wpływa na strukturę chrząstki stawowej
ponieważ stymuluje aktywność chondrocytów i hamuje enzymatyczną destrukcję chrząstki, stabilizując jej metabolizm i ochraniając jej strukturę. Tym samym glukozamina wpływa na
• zmniejszenie dolegliwości bólowych,
• zatrzymuje degenerację chrząstki i stymuluje jej regenerację (m.in. poprzez dostarczanie składników budulcowych
• likwiduje stany zapalne przy zwyrodnieniach i urazach stawów.
Pamiętajmy, że tkanka chrzęstna jest strukturą dynamiczną, co oznacza, że w trakcie naszego życia podlega ona ciągłym zmianom. Wraz z postępującym procesem starzenia się organizmu człowieka dochodzi do zachwiania równowagi pomiędzy odnową i rozpadem tkanki chrzęstnej. Proces ten może pojawić się samoistnie lub w wyniku urazów lub bądź innych dolegliwości [4].
Wniosek nasuwa się jeden – dbajmy o organizm zawczasu, aby nie dopuścić do poważnych schorzeń i nie narażać się na cierpienie i ograniczenie ruchowe w każdym okresie naszego życia a w szczególności w jej „jesieni” Wsłuchajmy się więc w swoje wewnętrzne „ja” i zadbajmy o nasze cenne, bo jedyne – zdrowie.
——————————————————–
[1] Raczkiewicz-Papierska, Anna, Komentarz do badania na temat zastosowania siarczanu glukozaminy w leczeniu objawów choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych, w: „Lekarz Rodzinny”, wrzesień 2008, str. 34-37
[2] Ibidem.
[3] Ibidem.
[4] Strona internetowa firmy ASA, asa.eu
